7 nguyên tắc kế toán là kiến thức cơ bản mà bạn cần nhớ khi làm việc trong lĩnh vực này. Việc áp dụng thông minh, linh hoạt các phương pháp này trong quá trình thực hành giúp bạn trở nên chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, với những sinh viên mới theo học ngành Kế toán, đây vẫn là khái niệm vô cùng xa lạ. Nếu vẫn còn chưa biết về 7 nguyên tắc kế toán cơ bản, hãy để bài viết dưới đây giúp bạn giải đáp nhé!

1. Nguyên tắc kế toán là gì?

Nguyên tắc kế toán được hiểu đơn giản là những hướng dẫn, những quy định và chuẩn mực cơ bản của ngành nghề. Chúng cần được cần tuân thủ và áp dụng thường xuyên vào công việc kế toán.

Điểm đặc biệt là các nguyên tắc này không cố định mà có sự cải tiến sao cho phù hợp trong từng trường hợp nhất định. Từ đó, mang lại tính chuyên nghiệp, hiệu quả cao và lợi ích tốt nhất cho doanh nghiệp, nhà đầu tư và người thực hiện.

Khi thực hiện nguyên tắc kế toán, bạn cần đảm bảo báo cáo tài chính luôn đầy đủ, trung thực và nhất quán. Điều này mang lại nhiều tác dụng to lớn như:

• Dễ dàng so sánh với thông tin tài chính của các công ty khác;
• Rút ngắn thời gian phân tích và trích xuất thông tin từ nhiều nguồn dữ liệu khác nhau;
• Giảm thiểu tính gian lận trong báo cáo tài chính;
• Giúp chuyên viên tư vấn và kiểm toán viên có được cái nhìn tổng quát để đưa ra lời khuyên chính xác nhất.

=>> Xem thêm: Cơ hội việc làm ngành kế toán

2. 7 nguyên tắc kế toán cơ bản

7 nguyên tắc kế toán cơ bản được sử dụng phổ biến chính bởi tính thuận tiện, đơn giản. Hơn nữa, nó còn có vai trò định hướng cho các quyết định quan trọng của nhà quản trị trong tương lai. Hãy áp dụng các nguyên tắc này thường xuyên để làm tăng độ uy tín cho bản báo cáo tài chính của mình nhé!

2.1. Nguyên tắc cơ sở dồn tích (Accrual basis)

Nguyên tắc cơ sở dồn tích được coi là quan trọng nhất trong 7 nguyên tắc kế toán. Nguyên tắc này quy định những nghiệp vụ kế toán, tài chính của công ty có liên quan đến tài sản, bao gồm: Nợ phải trả, doanh thu chi phí, nguồn vốn chi phí,… Ngay khi các giao dịch phát sinh, kế toán viên cần thống kê ngay vào sổ kế toán, không căn cứ vào thời điểm thu chi thực tế hoặc khoảng thời gian tương đương.

Yêu cầu duy nhất của nguyên tắc này là báo cáo tài chính cần thể hiện rõ tình hình tài chính của công ty trong quá khứ, hiện tại và tương lai.

2.2. Nguyên tắc hoạt động liên tục (Going concern)

Hoạt động liên tục được hiểu là báo cáo tài chính chỉ có giá trị khi doanh nghiệp đang hoạt động và vẫn tiếp tục hoạt động trong tương lai gần. Nếu thực tế khác với giả định, nguyên tắc hoạt động liên tục bị vi phạm thì bạn cần lập báo cáo dựa trên nguyên tắc khác. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải đưa ra giải thích phù hợp cho tình trạng này.

Để tuân thủ theo đúng quy tắc, kế toán viên không được lập quá số lượng tài khoản dự phòng. Hơn nữa, các khoản dự phòng cũng không được phép cao hơn giá trị tài sản và khoản thu nhập không được thấp hơn khoản chi phí phải trả. Cuối cùng, khoản chi phí phải được ghi nhận khi chứng minh về khả năng phát sinh chi phí.

2.3. Nguyên tắc giá gốc (Historical cost)

Theo nguyên tắc này, tài sản chung của công ty phải được ghi nhận bằng giá gốc. Trong đó, giá gốc được hiểu là chi phí mà công ty phải trả để có được tài sản đó. Nếu không xác định được chính xác chi phí ban đầu, bạn có thể ước lượng giá trị phù hợp của tài sản đó, ngay tại thời điểm mà tài sản được ghi nhận.

Trong quá trình thực hiện, bạn cần lưu ý rằng kế toán không được phép tự ý điều chỉnh giá gốc của tài sản khi giá của tài sản có sự thay đổi. Chỉ có một số ít trường hợp được cho phép, đã ghi rõ trong quy định kế toán và chuẩn mực kế toán.

=>> Xem thêm: Học kế toán có thể làm trái ngành gì?

2.4. Nguyên tắc phù hợp (Matching concept)

Nhắc đến 7 nguyên tắc kế toán cơ bản, không thể không nhắc tới nguyên tắc phù hợp. Theo đó, người ta cho rằng có sự tương đương giữa doanh thu và chi phí của một công ty. Hiểu theo cách đơn giản là khi xuất hiện 1 khoản doanh thu trong bản báo cáo thì sẽ có 1 khoản chi phí tương ứng liên quan. Khoản chi này là bắt buộc, dù là chi phí từ kỳ trước hay ngay trong kỳ thực hiện báo cáo.

Nhờ nguyên tắc này, việc phân tích và tính toán phần thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Điều này giúp làm giảm tình trạng trốn thuế, đóng thiếu hoặc thừa tiền thuế nên doanh nghiệp có thể rút ngắn thời gian giao dịch.

2.5. Nguyên tắc nhất quán (Consistency)

Trong một kỳ kế toán, cần có sự nhất quán giữa chính sách và phương pháp kế toán mà công ty áp dụng. Nếu muốn thay đổi 1 trong 2 phương pháp trên, bạn cần bổ sung giải trình lý do và sự tác động hợp lý vào phần thuyết minh khi báo cáo.

2.6. Nguyên tắc thận trọng (Prudence concept)

Nguyên tắc thận trọng quy định các nhân viên kế toán cần xem xét, phán đoán và cân nhắc kỹ lưỡng khi lập những ước tính kế toán trong điều kiện không có sự chắc chắn. Tốt nhất, bạn không nên lập các khoản dự phòng quá lớn, không nên đánh giá quá cao giá trị tài sản, thu nhập và không đánh giá quá thấp chi phí và các khoản phải trả.

Hơn nữa, doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi kế toán có được bằng chứng chắc chắn. Điều này cần được thực hiện tương tự với các khoản chi phí. Lúc này, khả năng thu lợi kinh tế sẽ tăng lên.

2.7. Nguyên tắc trọng yếu (Materiality concept)

Nguyên tắc trọng yếu là quy định bắt buộc về việc thông tin phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông tin hoặc những sai sót trong hoàn cảnh cụ thể. Điều này đòi hỏi kế toán viên cần xem xét cẩn thận cả 2 phương diện của sự việc là định lượng và định tính.

Đây là điều mà người kế toán cần ghi nhớ và áp dụng thường xuyên. Bởi nếu thiếu thông tin hoặc độ chính xác của thông tin không cao, báo cáo tài chính sẽ bị sai lệch nghiêm trọng.

=>> Xem thêm: Top trường đào tạo kế toán ở Hà Nội

3. 5 nguyên tắc kế toán bổ sung

Ngoài 7 nguyên tắc kế toán cơ bản đã kể trên, Luật kế toán cũng ban hành thêm 5 nguyên tắc kế toán bổ sung. Đây đều là những nguyên tắc đã được chấp nhận chung, nhằm đảm bảo tính chính xác, tránh rủi ro và nâng cao tính xác thực cho bản báo cáo tài chính.

Dưới đây là 5 nguyên tắc kế toán bổ sung:

3.1. Nguyên tắc khách quan

Để tuân thủ đúng nguyên tắc khách quan, kế toán viên cần đảm bảo mọi báo cáo tài chính, tư liệu hay tài liệu của một tổ chức, doanh nghiệp cần được lập trên cơ sở khách quan, đáng tin cậy.

Nguyên tắc này vừa giúp việc quản lý trở nên dễ dàng hơn, vừa mang lại tính khách quan, độc lập cho bộ phận kế toán khi đưa ra bất cứ báo cáo tài chính nào.

3.2. Nguyên tắc công khai

Dựa trên nguyên tắc công khai, tất cả các báo cáo tài chính của công ty đều phải đảm bảo 3 điều kiện chính là: Rõ ràng, dễ hiểu và bao gồm đầy đủ thông tin. Những thông tin này phải có sự liên quan mật thiết đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Hơn nữa, báo cáo tài chính cần phải được công khai trước toàn bộ công ty, hoặc khi có sự kiểm tra của cấp trên và kiểm toán viên.

=>> Xem thêm: Góc review ngành kế toán – Xu hướng tương lai gần trong ngành

3.3. Thước đo tiền tệ

Thay vì sử dụng nhiều loại tiền, hàng hóa có giá trị để đo lường, công ty cần thống nhất một loại thước đo tiền tệ chung để dễ dàng theo dõi, phân tích và tính toán. Đơn vị đồng nhất này cần được áp dụng trong quy trình lập báo cáo tài chính, từ bước ghi nhận, tính toán các nghiệp vụ phát sinh, chỉnh sửa và kiểm tra.

Trong khi đó, tiền được sử dụng như một đơn vị đo lường cơ bản, không chỉ trong các báo cáo tài chính, các nghiệp vụ ngân hàng mà còn trong toàn bộ nền kinh tế hiện đại. Vì vậy, kế toán chỉ nên phản ánh những giao dịch, hàng hóa, tài sản biểu hiện được bằng tiền.

3.4. Thực thể kinh doanh

Thực thể kinh doanh là phạm trù chung chỉ nhiều đối tượng, bao gồm toàn bộ các đơn vị kinh tế có tiềm lực và tiến hành kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Theo lẽ đó, tất cả những thông tin này đều phải được ghi nhận và báo cáo đầy đủ.

3.5. Kỳ kế toán

Kỳ kế toán được hiểu đơn giản là những khoảng thời gian nhất định mà báo cáo tài chính được thành lập. Trên thực tế, kỳ kế toán vô cùng đa dạng, được thay đổi linh hoạt để phù hợp với điều kiện kinh doanh, sản xuất và vận hành của công ty như: Kỳ kế toán năm, kỳ kế toán quý, kỳ kế toán tháng. Từ kỳ kế toán trước đến kỳ kế toán sau, cần đảm đảm bảo cân bằng, có độ dài như nhau để dễ dàng so sánh, tính toán và đáp ứng sự công bằng.

=>> Xem thêm: Thưc trạng kế toán hiện nay tại Việt Nam

4. Nên học ngành Kế toán ở đâu?

Kế toán luôn được coi là một trong những ngành hot nhất hiện nay. Tuy nhiên, với những người thường xuyên bận rộn, việc sắp xếp thời gian để học tại các giảng đường Đại học là vô cùng khó khăn. Lúc này, Trung tâm Đào tạo từ xa – Đại học Thái Nguyên chính là lựa chọn đúng đắn nhất dành cho bạn.

Ngành Kế toán tại Trung tâm Đào tạo từ xa Đại học Thái Nguyên được giảng dạy và đào tạo với những giảng viên là tiến sĩ, thạc sĩ đã có nhiều năm kinh nghiệm. Hơn nữa, thời gian dạy và học linh hoạt, chương trình học gắn với thực tiễn cũng là điều thu hút nhiều bạn sinh viên.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về 7 nguyên tắc kế toán cơ bản và 5 nguyên tắc kế toán bổ sung.

Nguồn tham khảo: ihoadon.vn ; meinvoice.vn ; bepro.vn