Công nghệ và giáo dục trực tuyến sẽ là tương lai của giáo dục, liệu có những rào cản gì không, nỗ lực cho vấn đề này là gì? Hãy cùng tìm hiểu.

Đánh giá hiện trạng giáo dục trực tuyến hiện nay

Thị trường giáo dục trực tuyến (Edtech) toàn cầu đã có ​​sự phát triển nhanh chóng nhờ sự đột phá của các công nghệ kỹ thuật. Cuộc cách mạng công nghệ đã mang lại những phương tiện giáo dục tiên tiến và biến đào tạo trực tuyến trở thành một giải pháp thay thế khả thi cho giáo dục truyền thống.

Sự phát triển của ngành công nghiệp EdTech toàn cầu cũng đã thúc đẩy việc mở rộng học tập trực tuyến nhiều hơn nữa. Trong tương lai, theo đề xuất của Jagannathan và Li (2020) (chuyên gia giáo dục cấp cao WB), một số yếu tố dự kiến ​​sẽ thúc đẩy việc áp dụng học trực tuyến hoặc kỹ thuật số sẽ là: 

• Nhu cầu mở rộng quy mô khả năng tiếp cận giáo dục đại học với giá cả phải chăng. Khi các nước đang phát triển tìm cách tăng quy mô đáng kể khả năng tiếp cận giáo dục, đặc biệt đối với học tập ở bậc đại học và đối tượng là người trưởng thành, giáo dục trực tuyến cung cấp một giải pháp thay thế khả thi cho các trường đại học truyền thống.
• Nhu cầu về cơ hội học tập linh hoạt trong các lĩnh vực mới. Các đơn vị giáo dục truyền thống (trường học, trung tâm) cũng đang nỗ lực áp dụng công nghệ như một phương tiện để nâng cao chất lượng giáo dục và giúp sinh viên dễ tiếp cận kiến thức hơn. 
• Xu hướng phù hợp với phong cách học tập của thế hệ millennials (gen Y)  và những người học thế hệ tiếp theo. Các nền tảng kỹ thuật số đã trở nên thiết yếu đối với việc giáo dục thế hệ thiên niên kỷ, thế hệ người trẻ được gọi là “người bản địa kỹ thuật số”, với một phong cách học tập rất khác biệt.
• Khả năng mang đến giáo dục đáp ứng tính cá nhân hóa và cá tính hóa. Các giải pháp trực tuyến giúp cá nhân hóa việc học để phù hợp với nhu cầu cá nhân, đồng thời thu hút nhiều sinh viên hơn trong nền tảng học tập. Sự tiến bộ của học sinh được theo dõi trong thời gian thực, giúp điều chỉnh phương pháp và tài liệu giảng dạy hiệu quả và phù hợp hơn.

Covid 19 – cơ hội và động lực thúc đẩy phát triển giáo dục trực tuyến

Đại dịch CoVid-19 cũng đã tạo động lực cho việc học trực tuyến phát triển. Việc các quốc gia đóng cửa toàn quốc trên tất cả các địa phương đối với các cơ sở giáo dục đã ảnh hưởng đến hơn 1,5 tỷ người học ở thời điểm cao điểm của dịch bệnh (UNESCO 2020a, UNICEF 2020). Việc đóng cửa đột ngột và chưa từng có tiền lệ như vậy của các cơ sở giáo dục đã gây ra một sự chuyển đổi mạnh mẽ sang học trực tuyến. Học trực tuyến trở thành giải pháp chính đối với tình trạng gián đoạn học tập trên diện rộng do đại dịch.

Hơn nữa, hậu đại dịch, người ta kỳ vọng rằng các nền tảng kỹ thuật số sẽ xác định lại sự cân bằng giữa giáo dục truyền thống và giáo dục trực tuyến; vai trò của giáo dục tư thục sẽ tăng lên; và phong cách của lực lượng lao động sẽ cho thấy sự phụ thuộc nhiều hơn vào kỹ thuật số và làm việc từ xa như được tiết lộ trong kết quả của các khảo sát của Viện toàn cầu McKinsey (Lund et al. 2020).

Thật vậy, đại dịch COVID-19 đã tạo cơ hội cho giáo dục trải qua một sự chuyển đổi mạnh mẽ sang học trực tuyến. Sinh viên đã chuyển sang các nền tảng EdTech tư nhân để hỗ trợ đào tạo từ xa trong cuộc khủng hoảng COVID-19.

EdTech có thể là trung tâm của các chiến lược nhằm biến cuộc khủng hoảng sức khỏe này thành một cơ hội để nâng cao chất lượng và việc cung cấp giáo dục. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang chiến lược học tập trực tuyến cũng đã bộc lộ những rào cản lớn và các vấn đề về bất bình đẳng trong tiếp cận thiết bị và kết nối cho học sinh ở các khu ổ chuột và nông thôn.

Trong khi các quốc gia đang bận tâm đến việc ứng phó với cuộc khủng hoảng trong ngắn hạn, điều quan trọng là phải xem xét các chiến lược và giải pháp không chỉ cung cấp cứu trợ tức thời mà còn kết hợp tầm nhìn hỗ trợ trung và dài hạn để có thể ứng phó, phục hồi và cải thiện hệ thống giáo dục. ADB (Ngân hàng Phát triển châu Á) khuyến nghị rằng việc đối phó với COVID-19 nên vượt ra khỏi cuộc khủng hoảng trước mắt. Các chính phủ phải tiến hành các cải cách sâu rộng để tăng cường khả năng phục hồi của hệ thống giáo dục và đào tạo, đồng thời lên khung các hành động cần thực hiện dưới dạng 3R – (Response) ứng phó, (Recovery) phục hồi và (Rejuvenation) trẻ hóa (ADB 2021).

Covid 19 tạo nên những biến đổi lớn trong cách vận hành của giáo dục. Đồng thời việc ứng dụng công nghệ nhằm phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục tại Châu Á rất có tiềm năng. Trong cùng một thời điểm – công nghệ và covid 19 kết hợp lại với nhau vô hình chung trở thành hai yếu tố thúc đẩy giáo dục trực tuyến phát triển với tốc độ nhanh hơn mà nếu chỉ đơn thuần là việc ứng dụng công nghệ thì phải trong một thời gian dài nữa nó mới đạt tốc độ như hiện nay. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ trong phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục tại châu Á gặp phải những rào cản và vấn đề lớn. Những rào cản ấy là gì và chúng ta – bản thân người học và bản thân ngành giáo dục, chính quyền và các tổ chức giáo dục có thể làm gì để vượt qua những rào cản ấy?

Để có thể luận bàn về vấn đề này một cách chi tiết và chuyên sâu hơn, hãy theo chúng tôi tới phần tiếp theo của bài – Rào cản trong việc ứng dụng công nghệ nâng cao chất lượng giáo dục trực tuyến tại châu Á – p2.