Có nên học tài chính ngân hàng? Lựa chọn “vàng” hay “ảo vọng”?

16:16 03/07/2025

Học tài chính ngân hàng (TCNH) ngày càng được nhiều bạn trẻ theo đuổi khi đứng trước ngưỡng cửa đại học. Ngành này gắn liền với hình ảnh những chuyên viên tài chính lịch lãm, mức lương hấp dẫn và cơ hội thăng tiến rộng mở. Tuy nhiên, có nên học tài chính ngân hàng? Liệu ngành này có thực sự là “mảnh đất vàng” màu mỡ cho tất cả mọi người, hay chỉ là một “ảo vọng” được tô vẽ quá mức? Bài viết này sẽ cùng bạn đi sâu phân tích những khía cạnh thực tế của ngành tài chính ngân hàng, giúp bạn có cái nhìn đa chiều và đưa ra quyết định đúng đắn nhất cho tương lai của mình.

1. Ngành tài chính ngân hàng là gì?

Trước khi quyết định có nên học Tài chính Ngân hàng, chúng ta cần hiểu rõ ngành Tài chính Ngân hàng là gì và những kiến thức, kỹ năng mà ngành này trang bị cho người học. Ngành Tài chính – Ngân hàng (tiếng Anh là Finance and Banking) là một lĩnh vực rộng lớn, chuyên sâu về các hoạt động liên quan đến tiền tệ, vốn, tài sản và các dịch vụ tài chính. Ngành này nghiên cứu cách thức các cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ huy động, quản lý và sử dụng tiền bạc để đạt được các mục tiêu kinh tế.

Nói một cách dễ hiểu, nếu kế toán tập trung vào việc ghi chép, tổng hợp và báo cáo về các giao dịch tài chính đã xảy ra, thì tài chính ngân hàng lại hướng tới việc quản lý dòng tiền, đưa ra quyết định đầu tư, huy động vốn, quản lý rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận trong tương lai.

>> Xem thêm: Tài chính ngân hàng là gì? Khám phá lĩnh vực quan trọng trong nền kinh tế

2. Có nên học tài chính ngân hàng?

Ngành Tài chính – Ngân hàng từ lâu đã thu hút đông đảo bạn trẻ nhờ vào cơ hội nghề nghiệp phong phú và tiềm năng phát triển vững chắc. Tuy nhiên, để trả lời cho câu hỏi có nên học tài chính ngân hàng hay không, bạn cần hiểu rõ những lý do khiến ngành học này trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều người.

Có nhiều lý do khiến Tài chính – Ngân hàng trở thành một ngành học đáng cân nhắc:

Cơ hội nghề nghiệp rộng mở: Ngành này bao gồm nhiều lĩnh vực như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, tài chính doanh nghiệp, tài chính cá nhân, tài chính công, quỹ đầu tư, v.v. Bạn có thể làm việc tại các ngân hàng thương mại, ngân hàng đầu tư, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm, các tập đoàn lớn (ở bộ phận tài chính), hoặc thậm chí là cơ quan nhà nước. Sự đa dạng này mang lại nhiều lựa chọn và con đường phát triển khác nhau.

Tiềm năng thu nhập hấp dẫn: Mức lương trong ngành Tài chính – Ngân hàng thường được đánh giá là cao so với mặt bằng chung, đặc biệt với các vị trí cấp cao, chuyên viên phân tích tài chính, quản lý quỹ hay tư vấn đầu tư. Sinh viên mới ra trường có thể có mức lương khởi điểm cạnh tranh và sẽ tăng đáng kể theo kinh nghiệm và năng lực.

Tính ổn định và uy tín: Ngành ngân hàng nói riêng và tài chính nói chung thường được coi là các ngành “xương sống” của nền kinh tế, mang lại sự ổn định và có vị thế xã hội nhất định. Đặc biệt, tại Việt Nam, các ngân hàng và tổ chức tài chính lớn vẫn là lựa chọn hàng đầu của nhiều người.

Phát triển tư duy logic và phân tích: Học Tài chính – Ngân hàng đòi hỏi khả năng phân tích số liệu, đánh giá rủi ro, dự báo thị trường và đưa ra các quyết định tài chính. Quá trình học tập và làm việc giúp bạn rèn luyện tư duy logic, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng nhìn nhận vấn đề một cách tổng thể.

Cập nhật xu hướng công nghệ: Ngành này đang đón đầu làn sóng Fintech (công nghệ tài chính), AI, Big Data, Blockchain. Điều này có nghĩa là bạn sẽ được tiếp cận và làm việc với những công nghệ tiên tiến nhất, luôn được học hỏi và nâng cao kiến thức để không bị lạc hậu.

Đóng góp vào sự phát triển kinh tế: Các hoạt động tài chính, ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc luân chuyển vốn, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, thúc đẩy đầu tư và tiêu dùng, từ đó đóng góp trực tiếp vào sự phát triển của nền kinh tế quốc gia.

>> Xem thêm: Tài chính ngân hàng học trường nào? Các trường đào tạo hàng đầu 2025

3. Thực tế tuyển dụng & xu hướng thị trường

Ngành Tài chính – Ngân hàng đều đang chịu tác động mạnh mẽ từ quá trình chuyển đổi số và hội nhập kinh tế.

Thực tế tuyển dụng

Nhu cầu nhân sự lớn, đặc biệt ở cấp cao: Ngành Tài chính – Ngân hàng dự kiến cần khoảng 15.000 – 16.000 nhân sự trong giai đoạn 2024-2025 và tăng lên 16.000 – 17.500 người/năm từ 2026-2030, với hơn 56% nhân sự có trình độ Đại học trở lên. Nhu cầu nhân lực cấp cao dự kiến tăng khoảng 20% mỗi năm.
Chuyển dịch sang nhân sự công nghệ: Sự chuyển đổi số mạnh mẽ trong ngành đang tạo ra nhu cầu lớn về các vị trí liên quan đến công nghệ như Phân tích dữ liệu, phát triển kinh doanh dịch vụ ngân hàng số, phân tích trải nghiệm khách hàng và các mảng công nghệ thông tin (IT). Ngân hàng đang tìm kiếm nhân sự có khả năng hiểu biết về Machine Learning, lập trình tài chính, AI.
Cạnh tranh gay gắt: Ngành này luôn thu hút đông đảo ứng viên, dẫn đến tính cạnh tranh cao.
Yêu cầu cao về kỹ năng: Ngoài kiến thức chuyên môn, các kỹ năng mềm như giao tiếp, phân tích, đánh giá rủi ro, và khả năng thích nghi với công nghệ là yếu tố then chốt để thành công. Các vị trí như Telesales ngân hàng có nhu cầu tuyển dụng cao nhưng cũng chịu áp lực lớn.

>> Xem thêm: Tìm hiểu ngay: Các trường đại học có ngành Tài chính Ngân hàng

Xu hướng thị trường

Ngân hàng số và Fintech lên ngôi: Đây là xu hướng chủ đạo, định hình lại cách thức các dịch vụ tài chính được cung cấp. Các công nghệ như AI, Blockchain, Big Data, thanh toán điện tử (ví điện tử), và cho vay ngang hàng (P2P Lending) đang phát triển mạnh mẽ.
Trải nghiệm khách hàng được ưu tiên: Các ngân hàng và tổ chức tài chính tập trung vào việc số hóa để nâng cao trải nghiệm khách hàng, cung cấp các dịch vụ nhanh chóng, tiện lợi và cá nhân hóa.
Phát triển các sản phẩm và dịch vụ dựa trên dữ liệu: AI và Big Data giúp các tổ chức tài chính phân tích hành vi khách hàng, đưa ra quyết định chính xác hơn, phát hiện gian lận và tối ưu hóa quy trình.
Quản lý rủi ro và tuân thủ chặt chẽ: Với sự phát triển của công nghệ và các giao dịch phức tạp, quản lý rủi ro (bao gồm rủi ro về an ninh mạng, rủi ro tài chính) và tuân thủ các quy định pháp luật ngày càng được chú trọng.
Chú trọng ESG (Environmental, Social, Governance): Các yếu tố về môi trường, xã hội và quản trị đang ngày càng được tích hợp vào các quyết định đầu tư và hoạt động tài chính, tạo ra nhu cầu về các chuyên gia có kiến thức về bền vững.

4. Ngành tài chính ngân hàng hệ đào tạo từ xa

Để đáp ứng nhu cầu học tập linh hoạt của nhiều đối tượng, đặc biệt là những người đã đi làm, các trường đại học đã triển khai hình thức đào tạo từ xa (E-learning). Ngành Tài chính – Ngân hàng hệ đào tạo từ xa là chương trình đào tạo bậc đại học, cho phép sinh viên học tập hoàn toàn hoặc phần lớn thông qua các nền tảng trực tuyến, không yêu cầu đến lớp học truyền thống.

Đại học Thái Nguyên (TNU) là một trong những cơ sở giáo dục uy tín tại Việt Nam, đã và đang triển khai hiệu quả chương trình đào tạo từ xa, trong đó có ngành Tài chính – Ngân hàng.

>> Xem thêm: Liên thông đại học ngành tài chính ngân hàng: Cơ hội nâng cao trình độ và mở rộng sự nghiệp

Phương thức tuyển sinh: Xét tuyển hồ sơ, không yêu cầu thi tuyển đầu vào, tạo điều kiện thuận lợi cho người học.

Hình thức học: 100% học trực tuyến qua hệ thống E-learning. Người học có thể chủ động học tập mọi lúc, mọi nơi chỉ với điện thoại hoặc máy tính có kết nối mạng.

Thời gian đào tạo: Tùy thuộc vào bằng cấp đầu vào, dao động từ 2 – 2,5 năm.

Ưu điểm khi học Tài chính – Ngân hàng từ xa tại Đại học Thái Nguyên:

Bằng cấp giá trị: Bằng cử nhân do Đại học Thái Nguyên cấp, được Bộ GD&ĐT công nhận và có giá trị sử dụng tương đương bằng chính quy, có thể dùng để học lên cao học, thi công chức, xét nâng bậc lương.
Linh hoạt và tiện lợi: Toàn bộ quá trình học tập diễn ra trực tuyến, giúp người học chủ động thời gian, địa điểm, đặc biệt phù hợp với những người bận rộn.
Hệ thống học tập hiện đại: Sử dụng nền tảng E-learning tiên tiến, cung cấp kho tài liệu, bài giảng điện tử phong phú và các công cụ tương tác hiệu quả giữa học viên và giảng viên.
Giảng viên chất lượng: Đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao.
Tiết kiệm chi phí: Giảm thiểu các chi phí phát sinh khi học tập trung

Kết luận: Hy vọng rằng những chia sẻ trên đã cung cấp cho bạn cái nhìn đa chiều về ngành Tài chính Ngân hàng. Việc lựa chọn có nên học ngành Tài chính Ngân hàng hay không không chỉ phụ thuộc vào những yếu tố khách quan mà còn dựa vào sở thích, năng lực và định hướng cá nhân của bạn. Hãy luôn nhớ rằng, dù chọn ngành nghề nào, sự kiên trì, học hỏi không ngừng và khả năng thích nghi sẽ là chìa khóa giúp bạn gặt hái thành công. Chúc bạn đưa ra quyết định sáng suốt nhất cho tương lai của mình!